فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 12، شماره 2، تابستان 98 ، شماره پی در پی 44

بررسی ویژگیهای سبکی مناهج الطالبین فی معارف الصادقین

صفحه (119 - 134)
کاظم دزفولیان(نویسنده مسئول)، احمد بهنامی
تاریخ دریافت مقاله : تابستان 97
تاریخ پذیرش قطعی مقاله : تابستان 97

چکیده
مناهج الطالبین فی معارف الصادقین از کتابهای تاریخ عمومی سدۀ هشتم است که توسط علی بن حسین بن علی علاء قزوینی (726 یا 727ق.- زنده در 793ق.) در سالهای 778 و 779ق. به نگارش درآمده است. در این مقاله نگارندگان کوشیده اند سبک علاء قزوینی را از خلال کتابش بشناسند. لذا به تحلیل کتاب مناهج الطالبین در سه سطح فکری، زبانی و ادبی پرداخته اند. در سطح فکری تمایل وی به تشیّع بارزترین خصیصۀ وی است. در سطح زبانی، بر لغات و ترکیبات کمیاب این کتاب تأکید شده است و در سطح ادبی برخی صنایع بدیع لفظی و معنوی و نیز کاربرد علم بیان در این کتاب بررسی شده است.

کلمات کلیدی
علاء قزوینی , مناهج الطالبین فی معارف الصاد , نثر فارسی در قرن هشتم , تاریخ عمومی.

• قرآن کریم
• از کوچۀ رندان، زرین‌کوب، عبدالحسین، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1349.
• الارشاد فی معرفه حجج اللّه إلی العباد، شیخ مفید، محمّد بن محمّد، قم، کنگرۀ شیخ مفید، 1413ق.
• الامالی، شیخ طوسی، محمّد بن الحسن، قم، دارالثقافه، 1414ه.
• الکافی، کلینی، محمّد بن یعقوب، قم، دارالحدیث، 1429ه.ق.
• اوصاف الاشراف، خواجه نصیرالدین طوسی، محمّد بن محمّد، تصحیح و تنظیم و تحقیق از مهدی شمس‌الدین، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سوم، 1373.
• برهان قاطع، تبریزی، محمّدحسین بن خلف، باهتمام محمّد معین، تهران، امیرکبیر، دوم، 1357.
• تاریخ زبان فارسی، ناتل خانلری، پرویز، تهران، نشر نو، چاپ اوّل تجدیدنظرشده، 1365.
• حافظ خراباتی، رکن‌الدّین همایونفرخ، تهران، 1354.
• حافظ شیرین‌سخن، معین، محمّد، به کوشش مهدخت معین، تهران، انتشارات معین، دوم، 1370.
• حبیب السیر، خواندمیر، زیر نظر محمّد دبیرسیاقی، تهران، کتابفروشی خیام، دوم، 1335.
• حدائق الحقائق، فراهی هروی، معین‌الدین، به تصحیح جعفر سجّادی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، دوم 1384.
• عرفات العاشقین و عرصات العارفین، بلیانی اصفهانی، تقی الدین محمّد، تصحیح ذبیح اللّه صاحبکاری و آمنه فخراحمد، تهران، میراث مکتوب، 1389.
• فضائل السادات، حسینی علوی، محمّداشرف، به سعی میرزا محمّدجعفر کزازی، تهران، 1314 ه.ق.
• کشف الغمه فی معرفه الائمه، اربلی، علی بن عیسی، بیروت، مرکز الطباعه و النشر للمجمع العالمی لاهل البیت، 1433ق.
• «متن‌شناسی کتاب مناهج الطالبین فی معارف الصادقین و معرفی نسخه‌های خطی آن»، دزفولیان، کاظم و احمد بهنامی، مجلۀ تاریخ ادبیات، ش 3/79، پاییز و زمستان 1395.
• مجالس المؤمنین، قاضی نوراللّه شوشتری، تهران، کتابفروشی اسلامیه، 1354.
• مزدیسنا و ادب پارسی، معین، محمّد، تهران، دانشگاه تهران، دوم، 1338.
• لغتنامه، دهخدا، علی‌اکبر، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
• مناهج الطالبین فی معارف الصادقین، علاء قزوینی، علی بن حسین، میکروفیلم شماره 137 کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران.
• من لا یحضره الفقیه، ابن بابویه، محمّد بن علی، تصحیح علی اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ه.ق.